Eltun Süleymanov:” Azərbaycanı qlobal enerji təhlükəsizliyində etibarlı tərəfdaşa çevrilib”

“Dünya gücləri qalibiyyətli müharibədən sonra Azərbaycanın enerji diplomatiyasının daha geniş fəaliyyət imkanları tapdığını görür, eyni zamanda işğal problemindən qurtulmuş Azərbaycanın daha etibarlı və dinamik enerji siyasəti yürüdəcəyini başa düşür və qiymətləndirirlər.
Prezident İlham Əliyevin enerji diplomatiyasının davam etdiyi barədə fikirləri göstərir ki. 25 aprel tarixində Sofiyada “Bulgartransgaz” (Bolqarıstan), “Transgaz” (Rumıniya), FGSZ (Macarıstan), “Eustream” (Slovakiya) və Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) arasında əməkdaşlığın təşviqi ilə bağlı Anlaşma Memorandumu”nun imzalanması mərasimində çıxışında verdiyi bəyanatlar da məhz bu amilə söykənir.
Cənab Prezidentin "Avrasiyanın enerji xəritəsini yenidən cızmaq" fikri də Azərbaycanın yeni enerji diplomatiyasının bir qoludur. Avrasiyanın enerji xəritəsinin dəyişdirilməsi və onun yenidən cızılması kimi bir-birini tamamlayan anlayışların və ideyaların müəllifinin də məhz Azərbaycan respublikasının prezidenti cənab İlham Əliyev olması hər birimizdə qürur və iftixar hissi oyadır.”

Bu sözləri aia.az-a verdiyi açıqlamada Nəsimi RİH-nin yanında İctimai Şuranın sədr müavini Eltun Süleymanov deyib.

Müsahibimiz qeyd edib ki, “ölkə başçısının bu gün həyata keçirdiyi enerji siyasəti özünü iqtisadiyyata təsirində gösərdiyi kimi Azərbaycanın siyasi mövqeyinə də ciddi təsir edib. İndi Avropada Azərbaycan etibarlı tərəfdaş kimi tanınır. Bu, ilk növbədə cənab prezidentin fəaliyyətinin nəticəsidir. Cənab Prezdientin dediyi kimi “Avropa İttifaqının 9 üzv dövləti ilə Azərbaycan “Strateji Tərəfdaşlıq haqqında” Bəyannamə və ya Sazişlərə imza atıb və qəbul edib. Bu, o deməkdir ki, Avropa İttifaqına üzv dövlətlərin üçdəbiri Azərbaycanın strateji tərəfdaşıdır və bu tərəfdaşlığın çox güclü gələcəyi var.”
Prezident İlham Əliyevin xarici siyasəti və qlobal təşəbbüsləri beynəlxalq münasibətlər sistemində ölkəmizin nüfuzunu artıraraq, ona regionda yeni geosiyasi güc mərkəzi statusu qazandırıb. Onun rəhbərliyi ilə Azərbaycan bütün dünyada tolerantlığın, multikulturalizmin, fərqli mədəniyyətlər arasında hörmət ruhunun örnəyini yaradır.
Qeyd etmək yerinə düşər ki, Ötən ilin iyul ayında Azərbaycan və Avropa Komissiyası arasında “Enerji sahəsində Strateji Tərəfdaşlığa dair Anlaşma Memorandumu” imzalanıb. Memorandum əsasında Azərbaycan 2027-ci ilə qədər Avropa İttifaqı bazarına qaz təchizatını iki dəfə artırmağı planlaşdırır. 2021-ci ildə Avropaya 8 milyard kubmetr qaz çatdırıldı, bu il isə 12 milyard kubmetr hədəflənib. Beləliklə, həmin həcm bu il üçün planlaşdırılmış 24,5 milyard kubmetr səviyyəsində ümumi qaz ixracının təxminən yarısını təşkil edəcək.”

Eltun Süleymanov bildirib ki, “bugünkü enerji syasətimizin əsasını qoyan ulu öndər Heydər Əliyevin uzaqgörənliyinin və dahiliyinin daha bir nümunəsi kimi “Yeni əsrin müqaviləsi” olduğunu bildirərək demişdir: “1994-cü ildə Azərbaycan iqtisadiyyatının kiçik olmasına baxmayaraq bağlanan “Əsrin müqaviləsi”ndə ölkəmizin maraqlarını qorumaq mümkün oldu. O zaman Azərbaycanın ümumi daxili məhsulunun həcmi 374 milyon manat idi. Ötən müddətdə ümumi daxili məhsulun həcmi 161 dəfə artıb. Buna baxmayaraq “Əsrin müqavilə”sində öz dövlət və milli maraqlarımıza uyğun olaraq şərtlər xarici şirkətlərlə razılaşdırıldı. Bu da, birbaşa ümummilli lider Heydər Əliyevin siyasi iradəsi nəticəsində mümkün oldu ki, Azərbaycan o zaman zəif ölkə olmasına baxmayaraq “Əsrin müqaviləsi”ni öz maraqları çərçivəsində hazırlayıb imzalaya bildi. İndi artıq Azərbaycan tamamilə fərqli mövqedədir, iqtisadiyyatı inkişaf edir. Ölkəmizin iqtisadiyyatı 1994-cü illə müqayisədə xeyli inkişaf edib. Bu kontekstdə “Yeni Əsrin müqaviləsi” Azərbaycana 3,6 milyard dollar bonusu əldə etmək imkanı verəcək. Qeyd etdiyim kimi, 1994-cü ildə Azərbaycanın dövlət gəlirləri çox az idi. O zaman imzalanan “Əsrin müqaviləsi”nə əsasən, Azərbaycana xarici şirkətlər tərəfindən 300 milyon dollar bonus ödənilmişdi. Ötən müddət iqtisadiyyatımızın inkişaf etməsi və Azərbaycanın mövqeyinin daha da güclənməsi əldə edilən bonusun həcminin 12 dəfə artmasına gətirib çıxartdı ki, bu da nəticə etibarilə ölkəmizə xarici valyutanın daxil olması baxımından vacibdir. “
Müsahibimz son olaraq qeyd edib ki, “cənab Prezidentin Sofiyada verdiyi bəyanatlar göstərir ki, Azərbaycan Azərbaycan bütün hədəflərə nail olmaq üçün lazımi addımları davam etdirməyə hazırdır. Üç əsas enerji infrastrukturu layihəsinin uğurlu tamamlanmasından sonra, yəni – iki neft boru kəməri – biri Xəzərdən Aralıq dənizinə, digəri isə Xəzərdən Qara dənizə gedən boru kəməri və uzunluğu 3500 kilometr olan Cənub Qaz Dəhlizindən sonra, hazırda Azərbaycanın bərpaolunan enerjinin istehsalı və ixracı mənbəyinə çevrilməsi üzərində çalışmalar aparılır. Azərbaycan 25 qiqavatdan artıq bərpaolunan enerjinin istehsalı məqsədilə bərpaolunan enerji sahəsində aparıcı beynəlxalq şirkətlərlə müqavilələri və anlaşma memorandumlarını imzalayıb. İlk külək və günəş enerjisi stansiyalarının tikintisi başlayıb. Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda 157 qiqavat enerji potensialı mövcuddur. Yaşıl enerjinin əsas ixrac istiqaməti Avropadır. Bu da onu göstərir ki. ölkə başçısının Azərbaycanı qlobal enerji təhlükəsizliyində etibarlı tərəfdaşa çevirmiş uzaqgörən siyasəti sayəsində ölkəmizin iqtisadi müstəqilliyi möhkəmlənib. Azərbaycanın enerji ölkəsi kimi dünya enerji sisteminə qayıdışının və inkişafının təminatçısı məhz cənab Prezident İlham Əliyevin “Neft Strategiyası”nın hədəflərinə nail olunmuşdur.