Eltun Süleymanov: “Ulu Öndər Heydər Əliyevin xatirəsi Tacikistanda əziz tutulur”

Aprelin 5-də Düşənbədə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Tacikistan Respublikasının Prezidenti Emoməli Rəhmon ilə geniş tərkibdə görüşü başa çatdıqdan sonra hər iki prezident mətbuata Bəyanatla çıxış ediblər. Bir sıra sahələr üzrə imzalanan müqavilə və sənədlər hər iki ölkə arasında yaxşı iqtisadi əlaqələrin, siyasi münasibətlərin göstəricisi hesab edilə bilər.
Tacikistan prezidenti Emoməli Rəhmon çıxışında qeyd edib ki, “Xalqlarımız arasında qarşılıqlı münasibətlərin qədim tarixi və xoş ənənələri var. Sevindirici haldır ki, bu gün bizim dövlətlərarası münasibətlər bir çox istiqamətlər üzrə inkişaf edir. Biz bu münasibətlərin bütün formatlarda daha da möhkəmlənməsinə böyük əhəmiyyət veririk.”
Qeyd edək ki, Azərbaycan-Tacikistan münasibətlərinin tarixi uzaq əsrlərə təsadüf edir. Tacik-fars ədəbiyyatının klassikləri kimi ehtiram bəslənilən Rudəki, Sədi və digərləri Azərbaycanda sevildikləri kimi, dünya ədəbiyyatı xəzinəsinə misilsiz töhfə vermiş böyük Azərbaycan şairləri Məhəmməd Füzuli, Nizami Gəncəvi də tacik xalqı tərəfindən daima hörmətlə qarşılanıb. Tacikistanda təxminən 4 min nəfərə yaxın Azərbaycan diasporu fəaliyyət göstərir. Onların bir qismi Mərkəzi Asiyaya, o cümlədən Tacikistana XX əsrin 20-30-cu illərində savadsızlığı ləğv etmək məqsədilə, digərləri isə Stalin repressiyasının qurbanı olaraq göndəriliblər. Azərbaycanlı Mirzə Davud Hüseynov 1930-1933-cü illərdə Tacikistan KP MK-nın birinci katibi olub. Tacikistanda havaların şaxtalı keçməsi nəticəsində ölkə iqtisadiyyatına dəyən ziyanı aradan qaldırmaq üçün Tacikistan hökumətinin müraciətini nəzərə alaraq Azərbaycan 2008-ci ilin dövlət büdcəsində nəzərdə tutulmuş Ehtiyat Fondundan Tacikistana bir milyon ABŞ dolları məbləğində humanitar yardım edib.”

Bu sözləri aia.az-a verdiyi açıqlamada Nəsimi RİH-nin yanında İctimai Şuranın sədr müavini Eltun Süleymanov deyib.

Müsahibimiz qeyd edib ki, digər tərəfdən Tacikistan Əfqanıstanla sərhəddə yerləşir. Bu baxımdan da Tacikistan Mərkəzi Asiya istiqamətində terrorçuluğun, narkotik maddələrin qanunsuz dövriyyəsi ilə məşğul olan qrupların və mütəşəkkil cinayətkar qruplaşmaların Cənubi Qafqaz, MDB coğrafiyasına yönəlməsinin qarşısını alan ölkələrdən biridir. Tacikistan İŞİD, Əl-Qaidə, Taliban kimi terror təşkilatlarının Mərkəzi Asiyadan digər bölgələrə yayılmasının qarşısının alınması üçün ciddi mübarizə aparır. Terrorçuluğun yayılmasının qarşısının alınmasında Tacikistan sipər rolunu oynayır. Bu baxımdan da, Tacikistanla Azərbaycan arasında ikitərəfli münasibətlərin şaxələndirilməsi ciddi əhəmiyyətə malikdir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin bu ölkəyə üçüncü səfəri də mühüm əhəmiyyətə malikdir. İstər Avropa, istərsə də Mərkəzi Asiya ölkələri ilə münasibətlərin inkişafına böyük önəm verən cənab Prezident Asiyanın bu açar ölkəsinə səfərində qarşıya qoyulmuş məqsədlərə nail olmuşdur. Mətbuata bəyanatında qeyd etdiyimiz münasibətlərin əsil dost, qardaş münasibətləri olduğunu qeyd edən cənab Prezident demişdir: “Bu gün ölkələrimiz arasında qardaşlıq münasibətlərinin uğurlu inkişafı məhz 1990-cı illərin əvvəllərindəki fəaliyyətin nəticəsidir. O vaxt həm Tacikistan, həm də Azərbaycan böyük çətinliklərlə üzləşmişdi, ölkələrimizdə ictimai-siyasi sabitlik pozulmuşdu, təəssüf ki, həm Tacikistanda, həm də Azərbaycanda vətəndaş müharibəsi gedirdi. Ən dəhşətli müharibə qardaş qırğınıdır. Həm Prezident Rəhmon, həm də Prezident Heydər Əliyev, – hərəsi öz ölkəsində, - qanlı səhifəni çevirmək və ölkələrimizi inkişaf yoluna çıxarmaq üçün nə mümkündürsə etdilər və buna nail oldular. Bu gün Tacikistan və Azərbaycan iki sabit dövlətdir. Bu gün öz regionumuzda və bütövlükdə dünyada qeyri-sabitlik ocaqlarını görəndə, zənnimcə, hər kəs anlayır ki, sabitlik inkişafın əsasıdır, təhlükəsizliyin əsasıdır. Sabitlik olmasa nə investisiyalar olacaq, nə də tərəqqi və insanların rahatlığı.”

Eltun Süleymanov daha sonra bildirmişdir ki, Azərbaycan-tacikistan mədəni əlaqələrinin çox qədim tarixi var. Qardaş tacik xalqı böyük Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvi yaradıcılığı ilə tanışdır və onun əsərləri Tacikistanda həmişə populyar olmuşdur. Azərbaycan - Tacikistan mədəni əlaqələri hər iki respublika müstəqillik əldə etdikdən sonra daha da inkişaf etməyə başlayıb. 2007-ci ilin oktyabrında Azərbaycanda Tacikistan mədəniyyət günləri keçirilib. Tacikistanın mədəniyyət naziri Mirzoşoxrux Asrorovun rəhbərlik etdiyi 90 nəfərlik nümayəndə heyəti Azərbaycanda səfərdə olub.
2008-ci ilin 9-12 noyabrında isə Tacikistanda "Azərbaycan mədəniyyət günləri"nə start verilib. Mədəniyyət günlərində Azərbaycanın 73 nəfərdən ibarət nümayəndə heyəti Tacikistanda səfərdə oldu. Mədəniyyət günlərinin yekunu olaraq Tacikistanın prezidenti İmomali Rəhmon nümayəndə heyətini qəbul edib. Tacikistanda Azərbaycan dramaturqlarının əsərləri, eləcə də, "Didor-Düşənbə" 3-cü Beynəlxalq Kino Festivalında Azərbaycan kinematoqrafçıları Əli İsa Cabbarovun qısametrajlı "Düyün" və Murad İbrahimbəyovun tammetrajlı "Üç qız" filmi nümayiş etdirilib.
Cənab Prezident çıxışında bildirib ki, mədəni əlaqələrin bundan sonra da davam və inkişaf etdirilməsi başlıca prinsiplərdən biri olaraq qalır.
Müsahibmiz bildirib ki, “bu ölkədə Ulu öndər Heydər Əliyevin xatirəsi əziz tutulur:” Tacikistanda, Heydər Əliyevin xatirəsi ehtiramla yad edilən qardaş ölkədə danışmaq mənə xüsusilə xoşdur. Emoməli Şərifoviçin dediyi kimi, gələn ay biz Azərbaycan dövlətçiliyinin banisinin anadan olmasının 100 illiyini qeyd edəcəyik. Mən tacik qardaşlarımıza təşəkkür edirəm ki, Heydər Əliyevin xatirəsi Tacikistanda da qeyd ediləcək.”
“Mərkəzi Asiyanın bu ölkəsinə səfəri ilə ölkə başçısı Azərbaycan xarici siyasətində prioritet məsələ olan qardaşlıq, mənəvi bağlılıq, tarixi ənənələrə sadiqlik olduğunu bir daha göstərdi. “Böyük ipək yolu” üzərində yerləşən Tacikistanla imzalanmış sənədlər də iqtisadi baxımından kifayət qədər səviyyəli sənədlərdir. Bu da onu göstərir ki, ölkəmizin başçısı belə əılaqələrin inkişaf etdirilməsi ilə Azərbaycanın gələcəkdə daha mühüm layihələrə imza atması, investisiya qoyuluşu kimi məslələrdə mühüm rol oynayacaqdır”—deyə Eltun Süleymanov müsahibəsini yekunlaşdırmışdır.